Những hạn chế hiện nay của sinh viên, tân cử nhân xung quanh vấn đề việc làm

– Thái độ thờ ơ, cẩu thả: Bà Đỗ Thị Xuân Phương – Phó Giám đốc Sở LĐTBXH Hà Nội, Phó trưởng ban tổ chức Hội chợ việc làm Thành phố Hà Nội lần thứ 3 cho biết: "đến hội chợ lần này chủ yếu là sinh viên chưa hoặc mới tốt nghiệp đại học, cao đẳng. Một thực tế khá buồn: Người lao động đến hội chợ tìm việc nhưng với thái độ thờ ơ, cẩu thả, không chuẩn bị kỹ về tâm lý, các loại giấy tờ hồ sơ cũng không đầy đủ. Trong số 400 hồ sơ mà VINACONEX (Hà Nội) nhận được, không có bộ hồ sơ nào đủ giấy tờ cần thiết (thiếu bằng tốt nghiệp, thiếu giấy khám sức khoẻ). Bởi vậy trong 3 ngày Hội chợ, Tổng Công ty đã không thể tiến hành phỏng vấn, tuyển dụng trực tiếp như kế hoạch" (1). Cũng tương tự như trên, tại "Ngày tuyển dụng 12/3" do một trường Đại học tổ chức, so với 1640 chỉ tiêu nhận người của 67 nhà tuyển dụng, con số 214 người lao động tìm được việc làm là quá nhỏ bé. Điều này không chỉ khiến người lao động nuối tiếc vì để vuột mất cơ hội tìm việc trực tiếp mà ngay cả nhà tuyển dụng cũng cảm thấy thất vọng.

– Thiếu kinh nghiệm thực tế: Lê Văn Đức, cán bộ quản lý nhân sự Công ty Cổ phần Bánh kẹo Kinh Đô nhận xét: "Trong 100 hồ sơ ứng tuyển vào các vị trí, chúng tôi chỉ chọn được rất ít. Riêng vị trí kế toán quản trị, chúng tôi không tìm nổi ứng viên nào vì lĩnh vực này không chỉ đòi hỏi trình độ nghiệp vụ chuyên môn mà cần có cả kinh nghiệm làm việc nữa" (3). Sau một năm lặn lội đi tìm việc, bạn Nguyễn Thị Điệp – cựu sinh viên Khoa Công nghệ thông tin của một trường Đại học vừa bị rớt trong cuộc thi tuyển vào Công ty Tin học Lạc Việt. Lý do chính: thiếu kinh nghiệm viết các phần mềm. Cô đã tự rút ra kinh nghiệm "xương máu" là: "Hồi còn trên ghế giảng đường, hầu hết chỉ biết có kiến thức từ bên trong giảng đường, tức thầy dạy bao nhiêu thì "hưởng" bấy nhiêu. Lẽ ra, học 1 phải biết 5, 6, thậm chí phải biết 10 – phải tranh thủ trang bị thêm kiến thức và tiếp xúc thực tế ngày càng nhiều càng tốt" (4).

– Hạn chế về kiến thức chuyên môn và ngoại ngữ: Chị Tuấn Anh, người đảm nhận phụ trách tuyển dụng của Công ty Canon cho biết: "Suốt buổi sáng phỏng vấn gần 60 ứng tuyển, tôi chỉ chọn được 36 hồ sơ vào vòng I để ngày mai kiểm tra lần thứ hai tại công ty. Những ứng viên tốt nghiệp đại học thì trình độ chuyên môn còn được, trong khi những em tốt nghiệp cao đẳng thì chuyên môn rất kém, nhiều em gần như không biết gì." (2). Chị Nguyên Vân Thuỷ – Trưởng phòng Hành chính nhân sự Công ty LG cũng có nhận xét: "Nhiều người đưa ra nhiều bằng cấp, kiến thức giỏi nhưng lại không chứng tỏ được khả năng thực tế trong lĩnh vực nào cả" (3). Điểm qua các doanh nghiệp mà việc tuyển dụng chú trọng vào tiếng Anh, vào trình độ và chỉ số thông minh của sinh viên qua các bài test phải kể đến Nestle Việt Nam. Họ chỉ cần có 2 ngày cho việc tìm 10 người phù hợp từ hơn 400 ứng viên. Cách của họ là đến một trường đại học tiếng tăm có nhiều chuyên ngành họ cần, tổ chức một buổi hội thảo nghề nghiệp vài giờ đồng hồ cho tất cả các ứng viên là sinh viên năm cuối các trường thuộc khối kinh tế. Bài test IQ được đưa ra cho những người tham gia, kết thúc buổi hội thảo cũng là lúc họ chọn được 28 người có chỉ số cao nhất. Và ngay chiều hôm đó các nhóm tìm giải pháp và bảo vệ giải pháp của mình. 10 người sẽ được chọn. Với cung cách tuyển dụng như vậy, nếu chỉ có duy nhất kiến thức học được trong sách vở chắc chắn chúng ta sẽ không nằm trong số những người được chọn (2).